Kiedy bierzesz do ręki tom o tytule Historia sztuki, możesz się spodziewać nieco większego niż w typowej książce formatu, sporej objętości (w końcu opisanie całej historii musi pochłonąć dużo atramentu), kredowego papieru, podziału na części według epok i wielu reprodukcji najważniejszych, zachwycających, przełomowych lub charakterystycznych dla danego nurtu dzieł. I...
Sufrażystki i sufrażetki. Walka o równość / tekst i ilustracje David Roberts, tł. Anna Klingofer-Szostakowska, seria „Art Egmont”
Czytasz ten tekst, więc pewnie interesujesz się książkami. Z tego wnioskuję, że nie jest ci obojętny świat i masz o nim pewną wiedzę. Ale czy jest ci znane określenie sufrażetka? Mnie przed lekturą Sufrażystek i sufrażetek nie było. Nawet zapytana o sufrażystki nie mogłabym powiedzieć zbyt wiele, a o sufrażetka...
Gorzko, gorzko / Joanna Bator
Gorzko, gorzko liczy 650 stron. Dużo? Dużo… Ale to 650 stron, przez które przepłyniecie! Dajcie sobie szansę, by literatura zabrała Was na długo, w dal… Powieść Joanny Bator to patchwork utkany z czterech kobiecych życiorysów: prababci Berty, babci Barbary, córki Violetty i wnuczki Kaliny. Wszystkie panie żyją w okolicach Wałbrzycha...
Kurzol. Gdzie się podział sen? / tekst Boguś Janiszewski, ilustracje Nikola Kucharska
Boguś Janiszewski, współautor proponowanej dziś książki, ma talent, którym świetnie operuje. To talent spod znaku „bawiąc, uczyć”, polegający na otwartym i atrakcyjnym podawaniu z pozoru mało atrakcyjnych treści. I to jest właśnie nowoczesna edukacja dzieci i młodzieży, proszę państwa! O jednej pozycji Janiszewskiego, skierowanej do młodzieży, już w naszym cyklu...
Beskid bez kitu / tekst i ilustracje Maria Strzelecka
Beskid Niski to rejon, który idealnie nadaje się na wakacyjne wędrówki. Bogactwo kulturowe, ciekawa historia, piękna przyroda i łatwe trasy to atuty, które z miejsca przekonają dorosłych turystów. A jak do pieszej wyprawy zachęcić dzieci? Z pewnością pomocna będzie książka „Beskid bez kitu”. Jej autorkę, Marię Strzelecką, możecie kojarzyć jako...
Mam na imię Lucy / Elizabeth Strout, tł. Bohdan Maliborski
Elizabeth Strout uprawia ten rodzaj pisarstwa, który daje czytelnikom przed wszystkim ogrom emocji i możliwość utożsamiania się z bohaterami. Jej powieści, opowiadając o życiu zwykłych ludzi, przynoszą wnikliwe obserwacje: pozwalają niezwykle głęboko wejrzeć w sferę uczuć bohaterów, ich sposobów podejmowania decyzji i mierzenia się z konsekwencjami tych decyzji. By tak...
Nikt nie usłyszy twojego krzyku – czyli postrach kosmosu przybywa do biblioteki
W 1979 roku na ekrany amerykańskich kin wszedł film Alien, a już pół roku później trafił on do Polski pod tytułem Obcy – ósmy pasażer Nostromo. Opowiada on o siedmioosobowej załodze statku kosmicznego Nostromo, która w drodze powrotnej na Ziemię odbiera sygnał SOS ze znajdującej się nieopodal planetoidy. Sprawdzenie źródła...
Szamańska choroba / Jacek Hugo-Bader
Często czytamy, że żyjemy w świcie fakenewsów i postprawdy. Jeśli faktycznie zgodzimy się z tym założeniem, powinniśmy poszukać wiarygodnego źródła informacji. I tu wchodzi (chciałoby się napisać: cały na biało, ale on w reporterskiej trasie nosi czerwone portki i jest pewnie ukurzony od stóp do głów) Jacek Hugo-Bader, człowiek, który...
Mur duchów / Sarah Moss, tł. Paulina Surniak
Po przeczytaniu tej niewielkiej książki Sarah Moss w głowie czytelnika tłoczy się tyle myśli i uczuć, że doprawdy można o tym pisać tylko w najprostszy sposób. Zacznę więc od miejsca i czasu akcji – tak zresztą pracuje nad swoimi powieściami Moss, zaczynając od inspirującego, nietypowego entourage’u. Rzecz dzieje się w...
Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości / Michał Bilewicz
Syn znajomych jest bardzo dobrym uczniem. I tylko pan od historii jest rozczarowany jego postawą – w ostatnim półroczu młody człowiek nie miał ambicji, by zdobyć lepszą ocenę z tego przedmiotu. Zobaczmy, co też było w programie w semestrze, w którym uczeń tak haniebnie opuścił się w nauce: kampania wrześniowa,...
Przenośna magia. Historia książek i ich czytelników/ Emma Smith, tł. Aleksander Gomola, wyd. Bo.wiem, seria Historiai
W 1944 roku Islandia ogłosiła niepodległość od Danii i zażądała zwrotu dwóch skarbów zabranych z wyspy w siedemnastym wieku. Rozmowy na najwyższym szczeblu trwały latami. Dopiero w 1971 roku – witane przez olbrzymi tłum Islandczyków, eskortowane przez duńskiego ministra edukacji, przy opuszczonych do połowy masztu flagach państwowych w Kopenhadze –...
Książka o narkotykach. NIEporadnik / Boguś Janiszewski, il. Max Skorwider
Ta bezkompromisowa publikacja jest właśnie tym na co wygląda: książką, która dostarczy Tobie i Twoim nastoletnim dzieciom konieczny zasób wiedzy o narkotykach. Można chować głowę w piasek i mówić, że naszych dzieci to przecież nie dotyczy. Ale w ten sposób nie zaczarujemy rzeczywistości. Narkotyki nigdy nie były tak łatwo dostępne...
Platerówki? Boże broń! Kobiety, wojna i powojnie / Olga Wiechnik
Olga Wiechnik ma niezwykły dar do wyszukiwania fascynujących tematów, które – na pierwszy rzut oka z niezrozumiałych powodów – nie funkcjonują w szerszej świadomości społecznej. Kilka lat temu ukazała się jej książka Posełki. Osiem pierwszych kobiet o polskich parlamentarzystkach z 1919 roku. Wyobraźcie sobie jakaż to galeria wybitnych osobowości! Tuż...
Lato, gdy mama miała zielone oczy / Tatiana Țîbuleac, przeł. Dominik Małecki
Nie dajcie się zwieść temu sielankowemu tytułowi i kwietnej okładce. Ta króciutka powieść jest studium bólu i gniewu. Nastoletni Aleksy, główny bohater i narrator, syn polskich emigrantów w Anglii, nienawidzi swojego życia. A najczarniejszy kącik swego przeżartego chemią i rozpaczą serca przeznaczył dla mamy. Bo to ją obwinia o wszystkie...
„Syn” / Philipp Meyer, tł. Jędrzej Polak
Stary, dobry (czy na pewno?) western lata świetności ma już za sobą, ale wciąż pisarze i filmowcy sięgają – i to z sukcesem – po ten gatunek. Od współczesnych westernów nie oczekujemy jednak odnawiania mitu Dzikiego Zachodu. Wręcz przeciwnie, laury i uznanie czytelników tudzież widzów zdobywają te dzieła, które mit...
M.U.Z.Y.K.A. (Możesz Usłyszeć Zygzaki, Krajobrazy i Archidźwięki) i pozostałe książki z serii / tekst Michał Libera i in., il. Aleksandra Mizielińska i in.
Rekomendowana dziś seria leksykonów – o pomysłowym tytule S.E.R.I.A. – pokazuje młodym czytelnikom, jak piękny i niesamowicie różnorodny jest nasz świat. Ale być może tym, co dociera do nas najmocniej podczas oglądania tych książek, jest fakt, że ludzka inwencja jest doprawdy niezmierzona! Każda książka należąca do tego cyklu przedstawia inny...
Imperium bólu. Baronowie przemysłu farmaceutycznego/ Patrick Radden Keefe, tł. Jan Dzierzgowski, Seria Amerykańska
Sprawa, którą wziął na tapet nowojorski reporter Patrick Radden Keefe, była głośna kilka lat temu i być może znacie najważniejsze fakty z mediów. Otóż przeciwko firmie farmaceutyczna Purdue Pharma, a w końcu i bezpośrednio przeciwko jej właścicielom, rodzinie Sacklerów, wpłynęło morze pozwów zbiorowych w związku z epidemią uzależnienia od narkotyków,...
Siostrzane dzwony / Lars Mytting, tł. Karolina Drozdowska
Gdy szukałam informacji o norweskim autorze Larsie Myttingu, najbardziej zdziwił mnie fakt, że on jest po prostu dziennikarzem, a nie utalentowanym literacko stolarzem albo drwalem. Wszak w każdej jego książce drzewa, drewno, siekiery i heble zajmują poczesne miejsce i dają opisanym historiom niepowtarzalną aurę. Jak na swojej stronie wyjaśnia pisarz,...
Projekt Hail Mary / Andy Weir, tł. Radosław Madejski
Recenzja tej książki właściwie mogłaby się sprowadzić do jednego zdania: podobał wam się Marsjanin, spodoba wam się Projekt Hail Mary tego samego autora. Dla bardziej dociekliwych rozwinę jednak tę myśl. Weir ponownie zaproponował nam dziejącą się głównie w kosmosie, przygodową powieść science fiction. Znowu duży nacisk jest położony na pierwszy...
Szukanie ojczyzny / Czesław Miłosz
Gdy zaczniemy wpisywać w wyszukiwarkę hasło „Ile lat Litwa…”, usłużny Google dopowie „…należała do Polski”, a wiele osób, planując podróż na Litwę, spodziewa się, że wciąż swobodnie można się tam porozumiewać w języku polskim (rozczarowuje się na ogół). Wieje postkolonialnym smrodkiem… Z czego wynikają te, delikatnie mówiąc, nieporozumienia? Co pozostało...
Ślepy zabójca / Margaret Atwood, tł. Małgorzata Hesko-Kołodzińska
Prawdopodobnie ta książka nie będzie Waszym pierwszym wyborem, jeśli dopiero zaczynacie przygodę z twórczością Atwood. Obecnie, na fali popularności serialu, naturalnie najpierw sięgamy po „Opowieść podręcznej”. I akurat jej czytanie może w pewien sposób przygotować na lekturę „Ślepego zabójcy”. Książki rozgrywają się wprawdzie w innych rzeczywistościach, ale mają kilka cech...
Wodnikowe Wzgórze / Richard Adams, tł. Krystyna Szerer
Czytaliście Tolkiena, Lewisa, Kiplinga oraz Carolla i myślicie, że trzon angielskiej klasyki młodzieżowej już znacie? Otóż jest w tej kategorii jeszcze co najmniej jeden człowiek wart poznania – Richard Adams. Co ciekawe, ten autor nie był profesjonalnym pisarzem. W sferze zawodowej – jak uprzejmie formułuje to Wikipedia – poświęcił się...
Korespondencja Wisławy Szymborskiej
Mamy to niesamowite szczęście, że Wisława Szymborska (w tym jednym raczej istnieje konsensus społeczny – jedna z naszych najwybitniejszych poetek) nie była osobą pomnikową. Wyobraźcie sobie, jak by to było, gdyby jej twórczość, którą wypada wszak znać, była depresyjna lub koturnowa… Przyjemna jest więc świadomość, że właściwie we wszystkich dziedzinach...
Oczy Michaliny / Marcin Szczygielski
Sześcionogi koń galopujący dwa metry nad chodnikiem, miedzianoskóra dziewczyna ze złotymi skrzydłami, dwumetrowa pomarańczowa sowa, maszerująca po powierzchni stawu – to Rzeczy Specjalne, które od czasu do czasu w biały dzień na ulicach widuje Michalina. Dziewczynka dostrzega je jako jedyna. Poza tym jest zupełnie zwyczajna. Mieszka z mamą i tatą...
Zabójstwo Brangwina Kąkola / M. T. Anderson, il. Eugene Yelchin, tł. Rafał Lisowski
W poszukiwaniach książek, które polecam czytelnikom biblioteki skawińskiej, moim bibliotekarskim nosem staram się wyniuchać pozycje, które nie tylko są świetnie napisane i solidnie opracowane, ale również czymś się wyróżniają. I zapewniam was, że opowieść o Brangwinie Kąkolu zdecydowanie do takich należy! Dawno nie miałam już w rękach tak oryginalnego tworu...
Seria „Harry Hole” / Jo Nesbø, tłum. Iwona Zimnicka
„Maratonowanie” serii, czytelniczy ciąg, nieprzerwane bycie w danym literackim świecie do ostatniej literki postawionej przez autora – to wspaniałe okresy w życiu czytelnika. Do osiągnięcia tego rozkosznego stanu doskonale się nadają serie kryminalne. Ale tylko te wybitne! Cykl norweskiego pisarza Jo Nesbø o policjancie Harrym Hole jest właśnie taki. Czy...
Córka rzeźnika / Yaniv Iczkovits, tł. Anna Halbersztat
Zanim otworzycie „Córkę rzeźnika”, przyjrzyjcie się uważnie pięknej okładce, gdzie wśród listowia można wypatrzyć rekwizyty, pojawiające się w opowieści. Już robi się ciekawie… Co do miejsca akcji, tła historycznego i klimatu, to wyobraźcie sobie „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk przerobione na powieść przygodową. Albo pomyślcie o westernie, tylko we wschodnich, kresowych...
Migot. Z krańca Grenlandii / Ilona Wiśniewska
Podobno mieszkańców Grenlandii dziennikarze pytają wyłącznie o zmiany klimatyczne i czy chcą stamtąd wyjechać. Ale nikogo nie obchodzi, jak naprawdę tam się żyje. Polska reporterka ma inne podejście – ją interesuje, jak się im żyje, bo przez wiele miesięcy żyła tam razem z nimi… W swoich książkach Ilona Wiśniewska stara...
Nevermoor. Przypadki Morrigan Crow, t. 1 / Jessica Townsend, tł. Małgorzata Hesko-Kołodzińska i Piotr Budkiewicz
Nielegalna imigrantka, osoba przeklęta oraz posiadaczka tajemniczego i niebezpiecznego talentu w jednym. A do tego najprawdopodobniej… nowa literacka przyjaciółka twojego dziecka! Oto Morrigan Crow, której przygody w magicznej krainie Nevermoor śledzi się z zaangażowaniem (ach, zaryzykuję to obrazoburcze dla wielu stwierdzenie) porównywalnym do tego, jakie towarzyszy lekturze poczynań pewnego młodego...
Patrick Melrose / Edward St Aubyn, wstęp Zadie Smith, tł. Łukasz Witczak
Gdy bierzemy do rąk oba tomy cyklu o Patricku Malrosie, najpierw widzimy ich przepych, ich piękno. Po chwili jednak czujemy niepokój i dostrzegamy, że materia udrapowana na okładce toczona jest przez insekty. Z tych raczej mniej urodziwych i mogących budzić odrazę. Sama materia zaś przy bliższym obejrzeniu ujawnia swoją naturę:...
Nasze imię Legion, nasze imię Bob / Dennis E. Taylor, tł. Wojciech M. Próchniewicz
Czy dorastaliście, myśląc, że po śmierci ciało Walta Disneya zostało zamrożone i słynny producent zostanie wskrzeszony, gdy pozwoli na to postęp medycyny? Otóż jest to tylko legenda miejska (smuteczek), a w rzeczywistości twórca Myszki Mickey został skremowany. Za to całkiem inaczej ma się sprawa z Bobem… Bob Johannson, introwertyczny informatyk,...
Martwa góra. Historia tragedii na Przełęczy Diatłowa / Donnie Eichar, tł. Piotr Cieślak
23 stycznia 1959 roku grupa rosyjskich turystów pod wodzą 23-letniego Igora Diatłowa wyruszyła na wyprawę, której celem miała być znajdująca się w północnym Uralu góra Otorten. Nigdy tam nie dotarli. Miesiąc później, na zboczu położonej dwanaście kilometrów na południe od Otortenu góry Chołatczachl, ekipa poszukiwawcza odnalazła opuszczony namiot grupy oraz...
„Wymyślić miłość na nowo. Jak patriarchat sabotuje relacje między mężczyznami a kobietami” / Mona Chollet, tł. Jacek Giszczak
I będę cię kochać… Niedawno byłam w kinie na filmie „Bezmiar”, którego bohaterka, żona i matka, prowadzi codzienną walkę o prawo swojego dziecka do bycia sobą, o jego radosne dzieciństwo, ale przede wszystkim o miłość i szacunek dla siebie. Zdradzający ją na prawo i lewo mąż nie widzi w sobie...
Babcocha / Justyna Bednarek, il. Daniel de Latour
Podobno cała Polska kocha się w dziesięciu skarpetkach duetu Bednarek & de Latour. Tudzież w pięciu sprytnych kunach tego samego autorstwa. Być może teraz was zaszokuję, ale mi jakoś ani skarpetki, ani kuny do serca nie przypadły. Natomiast Babcocha, tego samego zespołu, o! to zupełnie inna historia. Dysponująca magicznymi umiejętnościami...
Będzie bolało. Sekretny dziennik młodego lekarza / Adam Kay
Czy wypada śmiać się z medycznych przypadłości naszych bliźnich? Cóż, doktor Adam nie daje nam wyboru! Książka jest prześmiesznym zapisem zdobywania lekarskich szlifów przez młodego angielskiego medyka. Pokazuje nie tylko, jak dziwne pomysły mogą mieć pacjenci i na ile sposobów można sobie zrobić krzywdę, ale również z jak wieloma absurdami...
Świat Jonesa / Philip K. Dick
Dziś, drugiego marca, mija czterdzieści jeden lat odkąd z wiecznie skrzypiących desek teatru rzeczywistości zszedł Philip K. Dick. Pytanie tylko, której rzeczywistości? Jednej jedynej? Jednej z wielu? Stałej, niezmiennej czy tworzącej się wciąż na nowo? A może, o zgrozo, będącej tylko mętnym odbiciem świata, w którym to on pozostał na...
Mitologia. Przygody słowiańskich bogów / Melania Kapelusz, il. (zachwycające) Ewa Poklewska-Koziełło
Wydawać by się mogło, że o rodzimych wierzeniach nie jesteśmy w stanie powiedzieć nic pewnego. Wszak dokumenty piśmienne dotyczące naszych praprzodków generalnie zaczęły się pojawiać dopiero z przybyciem w ten zakątek świata duchownych chrześcijańskich. A im, oględnie mówiąc, nie zależało przesadnie na konserwowaniu słowiańskiej religii. Na szczęście wielkie bogactwo wierzeń,...
Pojechałam do brata na południe / Karin Smirnoff
Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich przez kilkadziesiąt lat, aż do roku 1990, umożliwiała Polakom poznawanie najlepszych książek z krajów nordyckich. Gdy w 2018 roku Wydawnictwo Poznańskie postanowiło wznowić jej wydawanie, decyzja okazała się strzałem w dziesiątkę. Nie sposób tu trafić na słaby tytuł - dotychczas nie zdarzyło mi się zawieść na...
seria “Kepler62” / Timo Parvela, Bjørn Sortland
Moje dziecko w ogóle nie chce czytać! – ile razy my, bibliotekarze, słyszymy ten jęk z ust zatroskanych rodziców... Dziś prezentujemy sprawdzone remedium na tę niestety dość częstą bolączkę. Do serii „Kepler62” nie tylko nie trzeba zachęcać – te książki trzeba dzieciom rekwirować, by były w stanie ruszyć do codziennych...
Gawędy o wilkach i innych zwierzętach / Marcin Kostrzyński
Wyobraź sobie, że zbierasz grzyby w Lesie. Właśnie Lesie, nie lesie. Mieszanym borze, gdzie drzewa prowadzą swoje sekretne życie i rosną, gdzie im się chce, a nie tam, gdzie leśnik z linijką im każe. Przychodzisz do tego Lasu już kilkadziesiąt lat. Z krzaków spogląda na ciebie wilk. Czy to groźna...
Włoszki. Czego mogą nas nauczyć? / Gabriella Contestabile
Niemal każdy z nas, młodszy czy starszy, piękny czy mniej piękny, bogaty czy gorzej uposażony, interesuje się modą. Nie zawsze to się wiąże z wertowaniem najnowszych magazynów, bywaniem na pokazach, śledzeniem trendów. Czasem jest to po prostu staranność w zestawianiu ubrań, dobieraniu dodatków, a przede wszystkim dbaniu o odpowiedni strój...
Bez resztek. Kuchnia zero waste, czyli nie wyrzucaj pieniędzy i jedzenia / Jagna Niedzielska
Zero waste – co to takiego? Otóż wyobraźcie sobie, że za tymi obco brzmiącymi słowami kryje się coś, co znane jest od początku świata. Nasze mamy i babcie, tatowie i dziadkowie, karmiący swoje rodziny w czasach PRL-u, opanowali tę sztukę do perfekcji. Gdy już wystali w kilkugodzinnych kolejkach cokolwiek jadalnego,...
Moje życie w drodze / Glorii Steinem
Czym jest droga? To nie tylko przebyte kilometry, przejechane trasy, przemierzone szlaki. To również przeżyte chwile, spotkani ludzie, konkretne sytuacje, wydarzenia, czas naszego istnienia tu i teraz. Mówimy, że dochodzimy do jakichś wniosków, stanowiska w pracy, statusu materialnego, dochodzimy także do siebie po traumie. Opisem szeroko pojętej „drogi” jest autobiografia...
„Grand Union” / Zadie Smith
Kilka lat temu w krakowskim Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK zwiedzałam wystawę „Młodzi Artyści z Linzu”. Oglądając kolejne obrazy, miałam wrażenie, że wieje od nich smutek i rozpacz. Nie mogłam zrozumieć, dlaczego studenci sztuki malują świat tak ponury, póki nie dotarłam do płótna przedstawiającego boisko szkolne i bawiące się na nim...
Pani wody / Marcin Szczygielski
W latach 70. Philip K. Dick, wpływowy amerykański pisarz science fiction, napisał do FBI list, w którym zadenuncjował… Stanisława Lema. Twierdził, że „Lem” to kryptonim specjalnej jednostki wywiadu komunistycznego. Miało ją tworzyć kilkunastu pisarzy (wystarczy sprawdzić, jak różnorodne stylistycznie są teksty podpisywane nazwiskiem Lema), a działać w celu ideologicznego zawładnięcia...